معمولا دختربچههاي كوچك خود را زياد در آينه نگاه ميكنند، موهايشان را شانه ميزنند و از اينكه ديگران به آنها بگويند «چه دختر كوچولوي خوشگلي» لذت ميبرند ولي اگر حادثهاي باعث شود زخم يا خراشي روي صورت زيبايشان ايجاد شود، هر بار كه كنار آينه بروند، ممكن است ديدن جاي زخم غصهدارشان كند...
رومينا، سوژه اين هفته «ميزگرد زيبايي» هم از زخم روي صورتش ناراحت است و هر بار كه زخمش را ميبيند از مادرش ميپرسد: «پس جايش كي خوب ميشود؟» در «ميزگرد زيبايي» اين هفته با متخصصان در مورد مشكل او صحبت كردهايم و اميدواريم هرچه زودتر با راهنماييهاي آنها صورت رومينا مثل روز اول شود.
مادر رومينا يک سال بعد از بخيه زخم پيشاني دخترش ميگويد:
جاي آن زخم هنوز روي پيشاني دخترم هست
رومينا تقريبا 4 ساله بود كه در حمام به خاطر شيطنتهايي كه ميكرد، يكدفعه سر خورد و سرش به كف حمام خورد. خون صورتش را گرفته بود. هول كرده بودم. از ترس نميدانستم چه كنم، تنها كاري كه انجام دادم، اين بود كه با دست لبههاي زخم را به هم نزديك كردم و محكم گرفتم تا خونريزي بند بيايد. دست و پايم ميلرزيد. رومينا از ديدن خون ترسيده بود و بيشتر گريه ميكرد. بعد از اينكه كمي آرام شد، از او خواستم با دستش زخم را بگيرد. سريع بيرون رفتم و دستمال كاغذي آوردم و روي زخم گذاشتم و گفتم «چيزي نيست؛ همينطور دستت رو روي زخم بذار تا بتونم ببرمت دكتر.» رومينا از ترس و وحشتي كه در صورت من نقش بسته بود، ميگفت: «مامان چيزي نشده كه!»
دست و پام ميلرزيد و گوشي تلفن رو پيدا نميكردم به همين خاطر به خانه همسايه رفتم و از او خواستم با اورژانس تماس بگيرد. همسايهمان كه وضعيت من را ديد، من و دخترم را به نزديكترين درمانگاه محل رساند. تنها چيزي كه حين بخيه زدن پيشاني رومينا يادم ميآيد، اين بود كه مدام به پزشك ميگفتم لطفا كاري كنيد جاي زخم نماند. الان حدود يك سال است از اين اتفاق گذشته و با وجود اينكه به توصيه اطرافيان از كرمهاي خارجي بهبوددهنده زخم استفاده كردم، اما جاي زخم روي پيشاني دخترم باقي مانده است. حساسيت رومينا در اين مورد بهقدري است كه هر وقت عكسي از او ميگيرم، به آن خيره ميشود و ميپرسد: «پيشونيام خوب ميشه؟» فكر ميكنم چون زودتر از موعد مقرر بخيهها كشيده شد، جاي زخم باقي ماند. کاش بخيه نميکردم و چسب مخصوص ميزدم.
در عکس سمت چپ که چند هفته پس از کشيدن بخيههاست، محل زخم قرمز است و در عکس سمت راست که به تازگي از رومينا گرفته شده است محل زخم سفيدتر از قسمتهاي ديگر نمايان است.
?? درصد حوادث خطرناک کودکان در خانه اتفاق ميافتد
پيشگيري، اولين اقدامي است که والدين بايد به آن توجه داشته باشند به همين دليل بايد محيط خانه را براي حفظ سلامت كودك امن كنند. پوششهاي مخصوصي زير فرشها و موكتهاي ليز و لغزنده منزل قرار دهند تا امكان ليز خوردن كودك كاهش يابد. سيم و وسايل برقي را پشت مبلمان سنگين مخفي كنند يا با استفاده از وسايل مخصوص بپوشانند و... حمام نيز مانند ساير محيط خانه ميتواند مكاني خطرناك براي كودك باشد. بيش از ?? درصد حوادث خطرناک در خانه اتفاق ميافتد که علت بخش مهمي از آنها رعايت نکردن نكتههاي ايمني در حمام است. آب و وسايل برقي در کنار هم خطرآفريناند. از سوي ديگر، وجود کفپوش نامناسب تا حد زيادي احتمال سر خوردن در حمام را افزايش ميدهد. فرقي نميکند حمام کوچک باشد يا بزرگ بايد با رعايت برخي موارد مانند انتخاب کفپوش مناسب، دستگاه تهويه و وسايل جانبي مناسب آرام و ايمن براي تمام اعضاي خانواده تبديل كرد.
يك تكه موكت يا حصير غيرلغزنده را براي جلوگيري از سقوط و افتادن در حمام قرار دهيد. براي جلوگيري از سر خوردن در حمام، در اطراف وان از کفپوشهاي دولايه حاوي لاتکس استفاده کنيد. اين کفپوشها به وسيله لاتکس به کف حمام نصب ميشود و لايه بيروني که داراي بافت ناهموار است، سرخوردن را کاهش ميدهد. از پادري پلاستيکي نيز ميتوانيد استفاده کنيد. به كودك ياد بدهيد در تمام طول استحمام داخل وان حمام بنشيند و هرگز در حمام جستوخيز و بازي نکند. شما بايد اين نكته را چند بار با آرامش گوشزد كنيد تا نهايتا نتيجه دهد و احتمال زمين خوردن كودك در حمام كم شود.
نگاه متخصص پوست
کدام زخمها زودتر جوش ميخورند؟
دكتر غلامحسين غفارپور
عضو?هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي تهران
در صورت ايجاد شكاف در پوست با توجه به ناحيهاي كه آسيب ديده، بهبود زخم تفاوت دارد. بهترين ناحيهاي از بدن كه در صورت ايجاد شكاف و زخم به خوبي ترميم ميشود، سر است زيرا اين ناحيه از بدن حاوي غدد چربي فراوان و ريشههاي مو است بنابراين زخم به خوبي ترميم ميشود. بعد از سر، بريدگي يا شكاف در صورت (پيشاني، لب و چانه) سريعتر ترميم ميشود اما ترميم زخم در كف دست و پا نيز ديرتر از قسمتهاي ديگر بدن اتفاق ميافتد.
توصيه ميشود در صورت ايجاد شكاف در پوست كودك يا فرد بزرگسال او را به مركز درماني برسانيد تا اگر نياز است، بخيه زده شود. تهيه چسبهاي مخصوص بخيه از داروخانه و زدن آنها روي زخم درست نيست زيرا اگر محل آسيبديده دچار خونريزي باشد، علاوه براينكه خونريزي باعث بازشدن چسب ميشود، بهترين زمان بخيه زدن نيز از دست ميرود.
نگاه متخصص طب اورژانس
دکتر افشين اميني
عضو?هيات علمي دانشگاه شهيد بهشتي
به زمينخوردهها آبقند ندهيد!
اگر كودك زمين خورد و سرش آسيب ديد و دچار خونريزي شد، بايد خونسردي خود را حفظ و کودک را آرام كرد. در چنين شرايطي بيشتر کودکان با ديدن خون دچار ترس بيشتري ميشوند و بيتابي ميکنند بنابراين خون را از صورت کودک بشوييد و با توجه به اينکه در حمام هستيد و احتمالا به پارچه تميز يا حوله دسترسي نداريد، دستتان را روي زخم بگذاريد و فشار دهيد. بعد از اينكه کودک آرام شد، او را از حمام بيرون ببريد و سريع، دستمال تميزي روي زخم بگذاريد و با دست روي آن فشار دهيد و با (115) تماس بگيريد. اگر خونريزي در حدي بود که باعث خيس شدن دستمال شد، از برداشتن آن خودداري کنيد و پارچه ديگري روي آن قرار دهيد تا لختهاي كه ايجاد شده، از بين نرود. اگر كودك يا حتي فرد بزرگسال در اثر ضربه دچار گيجي يا كاهش هوشياري شده، به او مايعات ندهيد. گاهي برخي اطرافيان به مصدوم آب قند يا آب نمک ميدهند اما اين كار درست نيست. اگر در خانه گاز استريل بود، به جاي دستمال، گاز استريل روي زخم قرار دهيد. بيحركت كردن كودك در مرحله اوليه بسيار مهم است پس كودك را آرام كنيد و بعد او را از حمام بيرون بياوريد.
اگر كودك دچار تشنج شد، منتظر اورژانس باشيد و او را بيحرکت نگه داريد تا آسيبي به خود وارد نكند. در مواردي هم كه سر با شدت به جايي برخورد كرده، مراقب باشيد زيرا ممكن است حركت گردن باعث آسيب به ستون فقرات شود.
اگر حادثهاي که براي کودک اتفاق ميافتد، منجر به كاهش هوشياري، تشنج، اسهال و استفراغ، خونريزي شديد، درد شديد، بيحسي دست و پا، آسيب گردن و تاري ديد شود، بايد آن را جدي بگيريد و هرچه سريعتر به پزشک مراجعه کنيد.
در بيمارستان براي مصدوم چه ميکنند؟
با توجه به نوع شيئي كه باعث بريدگي و آسيب ديدن بدن كودك شده است، ممكن است انجام عكسبرداري يا راديوگرافي ضرورت يابد تا مشخص شود چيزي داخل جراحت باقيمانده كه به پاكسازي نياز داشته باشد يا نه. براي
بخيه زدن، پزشك بايد داروي بيحسي موضعي تزريق كند تا اين منطقه بيحس شود. سپس جراحت را كاملا ميشويند و آن را بخيه ميزنند. اگر محل آسيبديده در قسمتي باشد كه با حركت كشيده ميشود(مثلا نزديك يك مفصل)، پزشك ممكن است آن را آتلبندي كند تا بيحركت بماند و بخيهها باز نشوند.
البته روشي ديگر نيز وجود دارد كه ميتوان در مواردي كه زخم سطحي است و به بخيه نياز ندارد، از آن استفاده كرد. در اين روش از يك چسب مخصوص پوستي استفاده ميشود كه ظرف يك دقيقه پس از رسيدن به پوست، يك لايه چسبنده روي جراحت ايجاد ميكند. اين روش درد ندارد، سريع است و ظرف 7 تا 10 روز پوسته پوسته ميشود و خودش از بين ميرود. اين چسبها بهخصوص براي بريدگيهايي كه سطح هموار و صاف دارند، مناسب هستند اما براي نواحي نزديك چشم يا دهان، يا قسمتهايي از بدن كه مو دارند، مناسب نيست. پزشك ممكن است براي پيشگيري از عفونت براي كودك آنتيبيوتيك تجويز كند. اگر جراحت، بريدگي يا سوراخشدگي بهوسيله شيء كثيف يا زنگ زده ايجاد شده باشد، ممكن است پزشك در مورد اينكه كودك شما واكسن كزاز را به تعداد كافي و در مواقع مناسب زده است يا نه، از شما سوال كند.
چگونه بايد از كودك مراقبت كنيم؟
به دستورات پزشك عمل كنيد. اگر كودك پس از برطرف شدن اثر بيحسي، هنوز هم درد داشت، ميتوانيد با مشورت پزشك به او مسكن بدهيد ولي خودسرانه اين كار را انجام ندهيد. پزشك از شما ميخواهد تا محدوده بخيه را براي يك تا دو روز خشك و تميز نگه داريد. سپس ميتوانيد آن را به نرمي با آب گرم و صابون بشوييد. گاهي هم توصيه كند والدين پس از شستن و خشك كردن محل جراحت، يك لايه نازك از كرمهاي آنتيبيوتيك روي محل جراحت بمالند مگر اينكه از چسب استفاده شده باشد. گاهي هم لازم است چند روز محل زخم با يك باند تميز پوشانده شود.اگر متوجه قرمزي يا رگههاي قرمزرنگ كه از محل جراحت به طرف بيرون كشيده شدهاند، درد رو به افزايش، تب و غدد لنفاوي متورم در اطراف يا نزديك به محل جراحت شديد، با پزشك كودك خود تماس بگيريد چون ممكن است اينها علايم عفونت باشند.
نگاه متخصص پوست
دکتر مسعود داودي
دانشيار دانشگاه علوم پزشکي بقيه?ا...
زمان طلايي بخيه ?ساعت است
: لطفا بگوييد وقتي زخم يا برش عميقي روي پوست ايجاد ميشود و همينطور بعد از بخيه زدن بايد به چه نكتههايي توجه کنيم؟
از آنجا كه بهترين زمان براي بخيهزدن 8-7 ساعت اول پس از وقوع حادثه است، بايد در اولين فرصت به پزشك مراجعه كرد و از بخيههايي كه براي بستن بريدگيهاي عميق در پوست استفاده ميشوند، بايد به دقت مراقبت شود. بايد توجه داشت بخيهها تميز و خشك باشد و زخم خيس نشود. پس از اين مدت ميتوان زخم را بهآرامي با آب شست و آن را كاملا خشك و دوباره پانسمان كرد.
: آيا نوع مراقبتها با توجه به سن و نوع پوست متفاوت است؟بله، فقط در كودكان كه كمتر با والدين براي استفاده از پماد، تعويض پانسمان و شستشوي زخم همكاري ميكنند، مراقبت سختتر است و بايد دقت بيشتري شود. در سنين بالاتر، فقط روند ترميم زخم كندتر است، به همين دليل بهتر است بخيهها ديرتر كشيده شود.
: براي اينکه جاي زخم باقي نماند، چه کاري بايد انجام داد؟خيلي افراد فكر ميكنند اگر زخم بخيه زده شود، جاي آن باقي ميماند درحالي كه اينطور نيست و اگر در اثر حادثه لبههاي زخم دهن باز كرده باشد، حتما بايد بخيه شود. فقط در موارد خاصي كه شكاف عميق نيست و دهنه زخم باز نشده، ميتوان از اين كار صرفنظر يا از چسبهاي مخصوص بخيه استفاده كرد. كرمهاي ايراني و خارجي در بهبود بهتر اين زخمها موثر هستند اما معجزه نميكنند. استفاده از اين كرمها تا حدودي در رفع بيشتر جاي زخم كمككننده هستند. در مواردي هم كه زخم تازه است و بخيه زخم تازه كشيده شده؛ ميتوان از ليزر PDL، در ترميم جوشگاه كمك گرفت. در زخمهايي که مدتي از زمان بروز آنها گذشته است، ليزر فرکشنال بهتر جواب ميدهد.
: چقدر امکان دارد جاي زخم باقي بماند؟ آيا پس از گذشت زمان جاي زخم اين كودك رفع ميشود؟متاسفانه تاحدودي جاي زخم و بخيه باقي خواهد ماند. در جراحيها پزشك جهت برش را روي پوست بدن مشخص ميكند و به همين دليل احتمال ماندن جاي بخيه كمتر است اما در حوادث و اتفاقهايي كه باعث ايجاد شكاف و بريدگي ميشود، اينطور نيست و ممكن است جاي بخيه باقي بماند. البته در ناحيه صورت، احتمال به جاماندن زخم كمتر از دست و پاست. به علاوه، اگر زخم ايجادشده در پيشاني موازي با ابرو باشد، احتمال اينكه جاي آن باقي بماند كمتر است تا اينكه عمودي باشد.
برخي از بخيهها خودبهخود جذب بدن ميشوند در غير اين صورت بايد براي كشيدن آن به پزشك مراجعه كنيد و سعي نكنيد خودتان بخيهها را بكشيد چون ممكن است بخشي از بخيه بيرون نيايد و اگر كودك همكاري نكند، ممكن است باعث بروز مشكلات ديگري شود. معمولا پزشك قبل از كشيدن بخيه نگاهي به محل جراحت مياندازد تا مطمئن شود كه روند ترميم زخم طبيعي طي شده و زمان كشيدن بخيهها رسيده است. پس از اينكه جاي زخم بهبود يافت، حداقل تا چند ماه بايد كرمهاي ضدآفتاب روي آن ماليده شود تا از پوست جديد محافظت شود و جاي زخم تا حد امكان باقي نماند. اگر بعد از كشيدن بخيهها لبه دهانه زخم همچنان باز بود، يعني بخيهها زودتر از موعد كشيده شده است، به همين دليل به نظر ميرسد كشيدن زودهنگام بخيهها علت اصلي جاماندن زخم رومينا است.
: بيشتر در كدام گروه ممكن است جاي زخم بماند؛ کودکان، زنان، مردان يا سالمندان؟هرچند در سالمندان روند ترميم زخم كندتر است اما به دليل شل بودن پوست، بخيه راحتتر زده ميشود و جاي آن باقي نميماند ولي پوست افراد جوان حالت كشساني دارد و همين باعث ميشود جاي زخم و بخيه بماند.
: براي پيشگيري از بروز عفونت در زخم چه بايد كرد؟پزشك با توجه به محل زخم و وسعت آن ممكن است آنتيبيوتيك تجويز كند تا احتمال عفونت كاهش پيدا كند. طي 2 روز اول هم بايد مراقب بود تا زخم خيس نشود زيرا امكان عفونت وجود دارد. اگر در زخم ايجادشده آلودگياي وجود داشته باشد، ضمن تميز كردن محل زخم، در مواردي پزشك واكسن كزاز يا سرم ضدكزاز تجويز ميكند. معمولا در نواحي سر و صورت احتمال عفونيشدن زخم كمتر است اما در ساير اندامها بيشتر.
: بيشتر كودكان به دليل بيتابي يا كنجكاوي ممكن است زخم را دستكاري كنند. در اين صورت چه بايد كرد؟پانسمان زخم بايد بهگونهاي باشد كه كودك نتواند به زخم دست بزند. زدن پماد هم بهتر است در مواقعي كه كودك خواب است، انجام شود تا احتمال دستكاري آن كمتر باشد. اگر كودك در سني است كه متوجه صحبتهايتان ميشود با او در اينباره صحبت كنيد كه براي بهترشدن و ترميم سريعتر زخم، به آن دست نزند.
نظرات شما عزیزان: